هیدروسفالی چیست؟
هیدورسفالی بیماری شایع مغزی است در برخی افراد رخ می دهد. در این مطلب از مقالات تخصصی دکتر محمد صادقی با این بیماری آشنا خواهید شد.
هیدروسفالی تجمع غیر طبیعی مایع مغزی نخاعی در بطن‌های مغز است. این مایعات اضافی باعث بزرگ شدن بطن‌ها می‌شود و به بافت مغز فشار وارد می‌کند.
اصطلاح هیدروسفالی از کلمات یونانی “hydro” به معنی آب و “cephalus” به معنای سر گرفته شده است. اگرچه در اصطلاح “آب روی مغز” ترجمه می‌شود، اما این کلمه در واقع به تجمع مایع مغزی نخاعی، یک مایع شفاف وبی‌رنگ که مغز و نخاع را احاطه کرده است، اشاره دارد. مایع مغزی نخاعی در بطن‌های مغز به صورت مداوم در حال گردش است و وظایف بسیارمهمی دارد:
۱) به عنوان “ضربه‌گیر” برای مغز و نخاع عمل می‌کند و از آن‌ها در مقابل ضربات و فشارها محافظت می‌کند.
۲) به عنوان وسیله ای برای رساندن مواد مغذی به مغز و دفع مواد زائد از آن عمل می‌کند.
۳) بین جمجمه و ستون فقرات در جریان است تا تغییرات فشار را تنظیم کند.
بدن به طور معمول هر روز، مقدار مشخص و کافی مایع مغزی نخاعی تولید کرده و همان مقدار را جذب می‌کند. با این حال، وقتی جریان طبیعی تولید یا جذب مایع مغزی نخاعی مختل شود، می‌تواند منجر به تجمع آن شود. فشار بیش از حد مایع مغزی نخاعی می‌تواند مغز را از عملکرد مناسب باز دارد و باعث آسیب مغزی و حتی مرگ شود.
به گفته دکتر محمد صادقی هیدروسفالی می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در نوزادان و بزرگسالان 60 سال به بالا دیده می‌شود. طبق آمار موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی آمریکا، اعتقاد بر این است که هیدروسفالی تقریباً از هر 1000 کودک متولد شده در ایالات متحده یک تا دو نفر را درگیر می‌کند. اکثر این موارد غالبا” قبل از تولد، در زمان زایمان یا در اوایل دوران کودکی تشخیص داده می‌شوند.
خوشبختانه گزینه‌های درمانی وجود دارد که می‌تواند میزان مایع مغزی نخاعی را به حالت طبیعی برگرداند. اگرچه درمان اغلب مفید است، اما برای درمان علت هیدروسفالی ممکن است چندین عمل جراحی انجام شود. (هیدروسفالی شایعترین دلیل جراحی مغز در کودکان خردسال است.) با درمان، بسیاری از افراد زندگی عادی و با کیفیتی را تجربه می‌کنند.