مرگ مغزی وضعیت بازگشت‌ناپذیر تمامی عملکردهای مغز است. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که بیمار بدون کمک دستگاه‌ها و درمان‌های حمایتی (مثلا دستگاه تنفس مصنوعی) جان خود را از دست بدهد. در برخی موارد، بیمار مبتلا به مرگ مغزی ممکن است داوطلبِ اهدای عضو باشد.
در این مطلب با DR.Mohammad Sadeghi همراه خواهیم شد تا با این عارضه مغزی بیشتر آشنا شویم.
چرا مرگ مغزی اتفاق می‌افتد؟
در ادامه، برخی از علل مرگ مغز را عنوان می‌کنیم. منتها علت‌ها به همین موارد محدود نمی‌شود:
ضربه به مغز (مثلا آسیب شدید سر ناشی از تصادف وسیله نقلیه موتوری، اصابت گلوله، افتادن یا ضربه به سر)؛
آنوکسی یا کمبود اکسیژن (مثلا غرق‌شدن یا حمله قلبی)؛
آسیب عروق مغزی (مثلا سکته مغزی یا آنوریسم)؛
تومور مغزی.
تفاوت مرگ مغزی و کما از نگاه دکتر محمد صادقی
مرگ مغزی با سایر حالت‌های بیهوشی از جهات مختلفی متفاوت است؛ مثلا کما شبیه به خواب عمیق است، با این تفاوت که هیچ محرک خارجی نمی‌تواند مغز را بیدار و هوشیار کند. با این حال، فرد زنده است و بهبودی امکان‌پذیر است. این وضعیت اغلب با حالت نباتی پایدار یا زندگی نباتی اشتباه گرفته می‌شود. منتها این شرایط نیز یکسان نیستند. حالت زندگی نباتی به این معنی است که فرد عملکردهای قسمتی بزرگی از مغز یعنی مخ را از دست داده است؛ اما ساقه مغز آسیب ندیده است و همچنان به عملکردهای ضروری مانند ضربان قلب و تنفس ادامه می‌دهد.
تست های تشخیصی مرگ مغزی
برای اعلام مرگ مغزی، تعدادی شرط وجود دارد که باید محرز شود. به‌طور خلاصه برای اعلام مرگ مغز:
- کما باید دارای علتی شناخته‌شده و غیرقابل‌برگشت باشد؛
- فرد نباید هیچ‌گونه رفلکس ساقه مغز داشته باشد؛
- فرد هیچ عملکرد تنفسی نداشته باشد.