تشنج گراندمال حمله اصلی در 10 درصد افراد مبتلا به صرع است و شایع ترین علت آن اختلالات متابولیک است.
به نقل دکتر محمد صادقی؛ حملات معمولا به صورت ناگهانی و بدون علائم هشدار دهنده آغاز می شود. اگرچه برخی از بیماران علائمی را چند ساعت قبل از آن ذکر می کنند.
بار دیگر متذکر می شویم که علائم اولیه را باید پیش درآمدهای کلیشه واری که قبل از حمله های Secondary Generalized Seizure ایجاد می شود، افتراق داد. در آغاز حمله انقباض تونیک عضلات در بدن دیده می شود. این انقباض تونیک در عضلات تنفسی باعث صدای فریاد یا جیغ در شروع تشنج می شود.
مراحل حمله تونیک کلونیک از نگاه دکتر محمد صادقی
در این فاز تنفس مختل شده و بیمار سیانوتیک می شود. افزایش قابل توجه فعالیت سمپاتیک باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون و گشادی مردمک می شود. پس از 10 تا 30 ثانیه فاز تونیک تبدیل به فاز کلونیک شده که در آن عضلات به صورت متناوب دچار انقباض و انبساط می شوند. مدت زمان فاز کلونیک معمولا کمتر از یک دقیقه بوده، و سپس بیمار وارد فاز سوم یا مرحله کما می شود. در این مرحله بیمار بدون پاسخ و عضلات شل است.
ترشح زیاد بزاق باعث ایجاد تنفس صدادار در دهان می شود. بی اختیاری ادار و مدفوع نیز در این مرحله ممکن است روی دهد. مرحله کما نیز حدود پنج دقیقه به طول می انجامد و پس از آن بیمار آرام آرام هوشیاری خود را طی چند دقیقه تا چند ساعت به دست می آورد.
در این فاصله حالت گیجی و خواب آلودگی پس از تشنج دیده می شود. پس از به دست آوردن هوشیاری، سردرد، خستگی و درد عضلانی ممکن است برای ساعت ها پس از حمله، بیمار را آزار دهد. در بیمارانی که ضایعات سیستم عصبی مرکزی دارند اختلال هوشیاری پس از تشنج ممکن است برای ساعت ها ادامه یابد.
تشنج تونیک، کلونیک فراگیر، زیر مجموعه های مختلفی دارد که از آنها می توان به حمله تونیک خالص یا کلونیک خالص اشاره کرد.